İnsan ve İnsanın Evrendeki Yeri! (I) Buraya kadar, “ ben kimim, benim hakikatim nedir” gibi soruların cevaplarını bulmaya çalıştık ve bizim devamlı olarak, “ben” dediğimiz varlığımızın Allah’ın varlığı ile var olduğunu gördük. Öyle ise benim veya bizim evrendeki yerimiz nedir, ben evrenin neresindeyim? Önce şu tespitleri yapalım:. Evren, Allah’ın Zat’ının tecellileridir veya Esmaları’dır ama evren “Allah” değildir.. İnsan, Allah’ın Zat’ının tecellisidir veya Esma’sıdır ama insan, “Allah” değildir! Evren ismi “Allah” ın Zat’ının isim ve sıfatlarının, yani Esma özellikleriyle var olmuştur ve sonsuza dek bu böyledir! Evren şuurludur; çünkü Allah Aliyy’dir! Yani Alî, yüksek, büyük ve yüce olan; güçte, bilgide, hükümde, iradede ve diğer bütün yetkin sıfatlarında üstün olandır. Evren ismi ve resmi ardında “Ulihiyet”inin gereği olarak “Allah”ın kâinattaki tasarruf ve hâkimiyeti vardır.. Bunu da kendi Zat’ının ilim, irade ve kudretinin sıfatları ile yani Esma’larıyla yapmaktadır. Bu sıfatlar; hayat, ilim, irade, duyma, görme, kelâm, kudret, meydana getirme, görünme ve bunlara benzer pek çok sıfatlarıdır. Bunları meydana getirirken de “Vahidiyeti” (Zatı ve sıfatı) ile hiç ayırım yapmadan görünür-görünmez tüm varlıklarda tecelli edip, “Rahmaniyeti” yani bütün varlıkları kuşatan, merhamet edicilik sıfatı ile her an yeni bir var oluşumu sürdüren, dilediğini var kılan “Rabb-ül âlemin” dir!.. İnsan ismi ve resmi ardında, “Ulihiyet”inin gereği olarak, “İnsan”ın kâinattaki tasarruf ve hâkimiyeti vardır.. Bunu da Allah’ın Zat’ının sıfatları ile yani Esma’larıyla yapmaktadır, bu sıfatlar; hayat, ilim, irade, duyma, görme, kelâm, kudret, meydana getirme, görünme ve bunlara benzer pek çok sıfatlarıdır. Görüldüğü gibi Allah’ın Ulühiyet hakikati, insanın zatını halk ederken, kendine ayna kılmış; Vahidiyeti ile onu “Vahid”, yani tek yapmış; Rahmaniyeti ile her an ondan yaratışta bulunmuş; Rübübiyeti ile insanın tüm fiilerinin Halık’ı olmuştur! İşte bu şekilde evrende açığa çıkan her mertebe, aynıyla ve mikrosu ile insanda da mevcuttur ki bu yüzden insan kendini tanıyabildiği ölçüde, evreni tanıyabilir. .. Evrende: “Arş”, “Kürsü”, yedi kat sema ve yedi kat yer!” vardır. İnsanda: “Arş”, “Kürsü”, yedi kat sema ve yedi kat yer!” vardır. (1) Evren vardır, tüm melekleri ile! İnsan’da vardır, tüm melekleri ile! Tüm bu “Arş”, “Kürsü”, yedi kat sema, yedi kat yer ve melekler” gibi ifadeleri, teşbih ve tenzih ederek, aşağıda sırasıyla vereceğim ilgili Kuran ayetleri ışığında açıklamaya çalışacağım. Vereceğim Kuran ayetlerinde değişik ifadelerle tüm bu cevapları göreceğiz. (2) Kuran’da: “Muhakkak ki Rabbiniz O Allah’tır ki, semalar ve arzı altı aşama sürecinde yarattı, sonra Arş’a istiva etti. (3) Yine Kuran’da; “Rahman, Arş’a istiva etti” ifadeleri geçmektedir. (4) Allah’ın veya Rahman’ın “Arş’a” istiva etti ifadeleri, müfessirler arasında pek çok değişik yorumlara sebep olmuştur. Ancak en son olarak “Arş’a istiva” yı “Allah’ın, bütün mevcudattan üstün ve aşkın bir hâkim-i mutlak olarak, evrene ve evrendeki her şeye hükmetmesi; evreni ve onda bulunanları en üstün, en mükemmel bir şekilde düzenleyip yönetmesi; bilgi, irade ve kudretiyle bütün varlık ve olayları kuşatması” gibi anlamlarla yorumlamışlardır. Yazının devam yarın.. Hakkı SAYGI _______________________ 1) Arş ve kürsünün, insanda da mevcut olduğunu ileriki bölümlerde tekrar göreceğiz. 2)Tüm ayetler, (Sayın Ahmet Hulisi’nin Kuran Çözümü adlı Kuran’ından alınmıştır..) 3) A’raf suresi, 54. 4) Taha susresi, 5