HAKKI SAYGI (BABA)
Dünya var olduğundan bu yana yeryüzünde yaşayan tüm insanlar, bulundukları çevre ve konuma göre kendilerini bir dini inanca bağlamışlardır. Bu insanoğlunun fıtratında, yani yaratılışında evrensel olarak mevcuttur. İnsanoğlu pek çok varlığı kendisine “mabut” olarak seçmiş ve tapmıştır. Mabutlaştırılanların başında hükümdarlar, krallar, kahramanlar, dağlar, taşlar, ağaçlar, güneş, ay, yıldızlar, yağmur, şimşek, toprak, hububat, taş, öküz ve pek çok hayvan çeşitleri bulunmaktadır.İnsanoğlu, farkında olmadan bir “Tanrı” fikrini kendi özünde duymuş ve yine farkında olmadan bu ilâhi gücü, yukarıda saydığım varlıklarda ve bunların dışında pek çok varlıkta sembolleştirmiştir. Yine insanoğlu, iyiliğin ve her türlü kötülüğün kendilerine ilâh seçtikleri “mabut”tan geldiğine inanırdı. Daha sonra insanoğlu, bu gücü  “Allah” olarak kabul etmiş, ancak bu Allah’ın nasıl bir varlık olduğunu hiçbir zaman idrak edememiştir. Dolayısı ile herkes kendi düşüncesine göre bir Allah mevhumu yaratmıştır. Eğer yapabilirsem ben fakir, Allah’ın nasıl bir varlık olduğunu Kur’an, hadis ve tasavvufi düşüncelerime dayanarak açıklamaya çalışacağım.
Kur’an’ın şu ayeti ile de: “O, Evvel’dir, Ahir’dir, Zahir’dir, Batın’dır” buyruluyor.Yüce Allah’ın “Batın” oluşunu, bundan önceki yazılarımda açıklamaya çalışmıştım. Bu bölümde de “Zahir” oluşunu, açıklamaya çalışacağım. Küntü Kenzen mahfiyyen
 Yukarıdaki bölümde; “daha sonra insanoğlu, bu gücü  “Allah” olarak kabul etmiş, ancak bu Allah’ın nasıl bir varlık olduğunu hiçbir zaman idrak edememiştir” dedim. Yüce Allah, şu hadis-i kutside, kendisinin nasıl bir varlık olduğunu şöyle açıklıyor:: “Küntü Kenzen mahfiyyen feahbebtü en u’refe fe’halaktül halk-â Li u-refe” Bu kutsi hadisin açıklaması şöyledir: “Ben gizli bir hazine idim, yani her türlü suretten soyutlanmış bir varlık idim. Bilineyim istedim de tüm yaratıklarla birleşip kendime muhabbet için halkı ve âlemleri halk ettim.”Buradaki “halk ettim” sözü, yoktan var etme anlamında olmayıp, Allah’ın kendi zatını, bir halden bir başka hale dönüştürmesiyle meydana gelme şeklindedir. Hadisin sonundaki: “Li-u-refe” sözü, bilinmektir ve sevgiden beklenen sonuçtur. Yani Allah’ın, hayat, ilim, duyma, görme, söyleme, kudret, irade, meydana getirme (yaratma), zuhur (görünme) ve bunlara benzer sıfatlarıyla birlikte, insana bahşettiği muhabbet ve sevgi’ dir. (Devam edecek)