Yerli ve milli imkanlarla Türkiye'de ilk yeni dezenfektan

Tamamen yerli ve milli imkanlarla hazırlanan çalışma, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından da desteklenirken, proje kapsamında ilk kez içeriğinde alkol olmayan ve tamamen milli imkanlarla hazırlanacak yeni dezenfektan formül sayesinde cilt tahrişinin tamamen ortadan kaldırılması hedefleniyor.

Tüm dünyada etkili olan Covid-19 salgını nedeniyle artan dezenfektan kullanımı, içeriği nedeniyle zaman zaman cilt tahrişlerine neden olurken, bunun önlenmesi ve yerli imkânlarla kendi dezenfektanlarımızı üretmek amacıyla Van YYÜ Eczacılık Fakültesi Mesleki Bilimler Bölümü Farmasötik Kimya Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nurettin Mengeş tarafından bir çalışma başlatıldı. 

İÇERİĞİNDE ALKOL OLMAYAN YENİ DEZENFEKTAN

Doç. Dr. Mengeş, yeni dezenfektan formülü geliştirmek için bir proje hazırladı. Proje, geçtiğimiz mart ayında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Van KOSGEB birimi tarafından desteklendi. Projenin çalışmalarına da Van Tekno-Kent 'teki araştırma laboratuvarında başladı. Proje kapsamında ilk kez içeriğinde alkol olmayan ve tamamen milli imkanlarla hazırlanacak yeni dezenfektan formül sayesinde cilt tahrişinin tamamen ortadan kaldırılması hedefleniyor. Hazırlanan çalışma ile dezenfektanın etken maddesi olarak milli ve doğal kaynaklardan yararlanılıyor. Ayrıca anti bakteriyel etkinin artırılması, nemlendirici özellik ve kokunun kazandırılması için de bitki ekstralarından yararlanılıyor. Yapılan ilk test sonuçlarından farklı bakteri ve mikrop türlerine karşı etkili olduğu anlaşıldı.

BİR YIL ÖNCE ÖNGÖRÜP ÇALIŞMALARA BAŞLADI

Geçtiğimiz yıl ilerleyen dönemlerde dezenfektanların büyük önem taşıyacağını öngörüp çalışmalarına başladığını belirten Doç. Dr. Mengeş, "Son yıllarda artan antibiyotik kullanımı ile birlikte doğada özelliklede bakteriyel enfeksiyonlarda bir değişim söz konusu olduğunu ve bundan dolayı da farklı bir dezenfektan formülasyonunun geliştirilmesini ciddi ciddi düşünmeye başladık. Ama başlattığımız çalışma ile bilinenin aksine bu formülasyonda alkol olmayacak şekilde bir formülasyon geliştirmeyi düşündük. Bunun üzerine ciddi bir literatür araştırmasından sonra formülasyonumuzu nasıl geliştiririz düşüncesi oluştuktan sonra formülasyonumuzda alkol kullanmadan da iyi bir harici dezenfektan elde edebileceğimizi tasarladık. Çalışmalarımız Mart 2019'da başladı" dedi.

BİRÇOK ÜLKE SORUNLARLA KARŞILAŞTI

Formülasyonlarında kullanacakları etken maddenin antibakteriyel olarak değerlendirileceğini belirten Doç. Dr. Mengeş, "Hatta viral enfeksiyonlarda da etki olabileceğini düşündüğümüz etken maddeyi tamamen milli imkanlardan faydalanmak şeklinde tasarladık. Çünkü özellikle bu pandemiden dolayı sınırlar kapatıldıktan sonra ülkenize talep ettiğiniz herhangi bir kimyasalın herhangi bir ilacın gelmesi söz konusu olamayabilir. Bizim ülkemiz böyle bir sorun yaşamadı ama birçok ülkenin böyle sorunlar yaşadığını haberlerden takip ettik" dedi. 

MİLLİ İMKANLARLA ÜRETİLİYOR OLMASI KIYMETLİ

Geliştirdikleri dezenfektanın milli imkanlarla üretiliyor olmasının kıymetli olduğunu anlatan Doç. Dr. Mengeş, "Bu nedenle biz tamamen Türkiye'de üretimi olabilecek etken maddelerin formülasyonumuzda kullanılmasını önemsedik. Çalışmalarımız halen devam ediyor. Formülasyonumuzda önemsediğimiz şey alkol bazlı olmaması. Şu an halen kullanılan dezenfektanlar büyük bir oranda alkol içeriyor. Bu alkolün evet anti bakteriyel etkisi var fakat cilt tahrişine de sebep oluyor. Uzun süreli kullanımlarda özellikle bu pandemi durumlarında yanınızda dezenfektan taşıyorsunuz. Dışarda çalışıyorsanız eğer, ki bu bir sorumluluk oldu şu anda,alkol uzun süre kullanımlarınızda cildinizi tahriş edebilir. Bu yüzden biz yaptığımız çalışmada cildi tahriş etmeyeceğini düşündüğümüz bir formül üzerine yoğunlaştık" dedi.

TÜRKİYE'DE BİR İLK, DÜNYADA DA BİR İLK OLABİLECEĞİNİ DÜŞÜNÜYORUM

Türkiye'de şu anda üzerinde Ar-Ge çalışması yapılan dezenfektanların olduğunu ve yakın zamanda bir ürünün de çıktığını anlatan Doç. Dr. Mengeş, "Bunun dışında piyasada olan dezenfektanların bizim izlediğimiz kadarıyla hepsi alkol bazlı. Bunlar için herhangi bir Ar-Ge yapılmasına ihtiyaç yok. DSÖ'nün kendi sayfasında da bunun rehberi var. Siz de isterseniz dezenfektan yapabilirsiniz. Biz tamamen yeni bir formül üzerinde çalıştığımız için Ar-Ge ihtiyacı var. Bu Ar-Ge bu açıdan da Türkiye'de bir ilk diyebilirim. Türkiye'de ilk defa farklı bir formülasyonda bir dezenfektan üretilmesi için Ar-Ge yapılıyor. Dünyada da bir ilk olabileceğini düşünüyorum. Yaptığımız araştırmalarda kullandığımız etken maddenin şu ana kadar herhangi bir dezenfektanda kullanılmadığını gözlemledik" diye konuştu.

8 FARKLI BAKTERİ TÜRÜNDE ETKİ ETMESİNİ İSTİYORUZ

Çalışmaların halen devam ettiğini ve ön denemelerinde birtakım farklı bakteri türlerinde çalışmalar yaptıklarını anlatan Doç. Dr. Mengeş, bu kapsamda formüllerine ekledikleri anti bakteriyel özellik gösterecek etken maddesinin farklı konsantrasyonlarını kullanarak bazı bakterilerde etkili olduğunu gözlemlediklerini söyledi. Bu gözlemlerini geliştirip yaklaşık 8 farklı bakteri türünde bu etkiyi göstermesini istediklerini belirten Doç. Dr. Mengeş, "Tamamlandıktan sonra ana etken maddeyi yüzde kaç kullanacağımızı karar verip işin kozmetik kısmında yani nemlendirici ve koku kısmına geçerek kısa sürede tamamlayacağız. Bizim öngörümüz yaklaşık bir ay içinde bu formülasyonu tamamlayıp, projemizi kapatıp daha sonra işin endüstriyel kısmına geçmeyi hedefliyoruz" dedi.

Doç. Dr. Mengeş, 2019 yılı Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Üstün Başarılı Genç Bilim İnsanı Ödüne layık görülmüş Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi’nde düzenlenen törende ödülünü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'dan almıştı.