Allah’ı İdrak Etmek ve Görmek (4) ……. Konuşurken; “Allah, şekil ve suretten münezzehtir” deriz. Daha önce değindiğimiz gibi, Allah’ın Mutlak ve Mukayet olmak üzere iki yönü var. Mutlak yönüyle dünya ve ahrette, peygamberler ve evliyalar da dâhil hiçbir kimse O’nu göremez. Allah, ancak Mukayyet olan zatının sıfatıyla görülebilir. Örneğin, Hz. Musa, O’nu mutlak olarak görmek is-teyince Allah, “len terani” dedi. Yani “Sen beni göremezdin Ya Musa!” (1) O, Hz. Musa’ya yanan yeşil ağaçtan ateş suretinde göründü. Ancak Allah, Musa’ya; “Ya Musa! Sakın beni bu ateş suretiyle kabul etme, Ben bu sıfattan da münezzehim” dedi. Eğer Allah, bu uyarıyı yapmamış olsa idi, Musa, Allah’ı hep ateş suretinde arayacaktı. Ama O, her an yeni bir şendedir. (2) Yani her an başka başka Esma sıfatlarıyla tecelli etmektedir. Bir defasında da Hz. Musa’ya kutsal vadinin sağ ta-rafındaki ağaçtan şöyle seslenildi: “Ey Musa! Şüphesiz ben, evet ben âlemlerin Rabbi olan Allah’ım.” (3) Tekrar konumuza dönecek olursak, yukarıda Allah’ın Mutlak yönüyle hiçbir zaman görülemeyeceğini söyledim. Al-i İmran 18. ayette de Mealen: “Allah, kendi ÖZ’ünden, yani “HU”’dan başka bir ÖZ veya “HU”nun olmadığına tanıklık etmektedir. Bu çok önemli husus bir örnekle açıklamaya çalışa-cağım. Örneğin: “benim bedenim bir evin odası (gönül evi) olsun. Odanın içerisinde, yani benim varlığımda, varlığını idame ettiren birisi var ve odanın penceresinden dışarı bakı-yor. Benim evimin penceresinden (gönül gözümden) tüm âlemde, kendi zatının tetellilerini müşahede ediyor, ama onu kimse göremiyor. İşte bu odanın penceresinden bakan, gören uzun uzun açıklamaya çalıştığım “Öz” veya “HU”, yani Zat-ı Mutlak’tır. Öz’ün baktığı odanın, yani gönül evinin pence-resi ise benim “gönül gözümdür, can gözüdür.” Bizim varlı-ğımızda varlığını idame ettiren HU’nun veya ÖZ’ün ta ken-disidir. Çok önemli olduğunu anlatmaya çalıştığım bu Öz’ü, bir de aşağıdaki “nazım” şiirimin ilk dörtlüğü ile anlatmaya çalışmışım. Zahirde de batında da sen varsın Âlem aynasından zatın görünür Hakk’ın yüzü âleme ayna olmuş Hakk aynasından tüm âlem görünür Allah’ın Zat’ının Müşahede Edilmesi ile devam edecek. Hakkı SAYGI ___________________ 1) A’raf Suresi, 143 2) Rahman suresi, 29 3) Kasas suresi, 30