A.Kadir Kalenderoğlu

A.Kadir Kalenderoğlu

OTPAZAR (KÖPRÜBAŞI) CAMİİ

OTPAZAR (KÖPRÜBAŞI) CAMİİ Abdülkadir KALENDEROĞLU   Köprübaşı Camii adı ile de anılan cami, Fakipaşa Mahallesi, Köprübaşı Caddesi ile Fakıpaşa Caddesi’nin kesiştiği köşede olup 66. pafta, 686. ada ve 1. parselde yer alır.

Otpazarı Camii’nin yerinde daha önceden “Hacı İsmail Mescidi” vardı. Harap olan bu mescit yıkılarak H. 998/ M. 1590 yılında Felezade Süleyman Çavuş tarafından 15×28 m. bir arsa üzerine kesme ve moloz taştan tek kubbeli olarak şimdiki cami yaptırılmıştır.

Felezade Süleyman Çavuş cami ile beraber bir “Sıbyan Mektebi” de yaptırmıştır. Bu iki eser için cami önünden geçen derenin iki yanına 37 tane dükkân, fırın ve mahzenden oluşan 37 tane akar bırakmış, derenin üzerini de ağaçlarla köprüvari kapatarak sebze çarşısını meydana getirmiştir. Bundan dolayı buraya “Köprübaşı” veya “Otpazarı” ismi verilmektedir. Ahşap köprü eskidikçe vakfın hâsılatından alınan ödenekle devamlı olarak onarılmıştır. Girişi kuzeyde olan caminin kubbeleri bir depremde yıkılmış, bunun üzerine toprak damlı bir ek bina ile cami genişletilmiştir. Caminin genişletilen ön ve ahşap son cemaat kısmı ile şadırvan, H. 1357/ M. 1938 yılında yıktırılarak bugünkü üç küçük kubbeden oluşan son cemaat yeri yeniden yaptırılarak H. 1358/ M. 1939 yılında ibadete açılmıştır.

Son cemaat kısmı üç büyük, iki küçük kemerli olup kemer araları ahşap doğramalı, alt kısmı ise duvar örülüdür. Buradan harime beş basamakla inilen sivri kemerli, taştan yapılmış iki kanatlı ahşap kapı ile giriş sağlanır. Kapının iki yanında birer kare pencere yer alır.

Harimin batı ve doğu duvarları simetrik olup altta iki, üstte iki pencere ile kubbe kasnağında bir pencere, kıble duvarında ise altta iki, üstte ortada bir, kenarlarda birer yuvarlak, kubbe kasnağında da bir pencere bulunur. Alt sırada yer alan pencereler dikdörtgen formunda, sivri kemerli ve içerlek alınlıklı, üst kasnakta yer alanlar pencereler ise yuvarlak kemerlidir.

Kadınlar Mahfili, sekiz ahşap sütuna oturmakta olup Müezzin Mahfili’nin kuzeybatı köşesinde bulunan on altı basamaklı ahşap merdivenle çıkılır.

Harime girişin sağında, yerden 30 cm yükseklikte, etrafı ahşap korkuluklu Müezzin Mahfili yer alır.

Kare plana yakın ana mekân içten dört köşeden yükselen pandantifler üzerine oturmuş, yarım küresel kubbe ile örtülü olup kubbe dıştan kurşunla kaplıdır.

Mihrap mermer kaplamalı olup yarım daire formlu bir nişe sahiptir. Yaşmağı üzerinde “Fevelli vecheke şatrâl-mescidi’l-harâm” ayeti yazılıdır. Minber ise oyma işçiliği yönünden güzel bir örnektir. Minberin giriş kısmını burmalı ahşap iki sütun süsler. Merdiven korkuluğu ve merdiven altındaki üçgen pano geçmeler halinde tezyin edilmiştir. Minberin taban kısmında kaş kemerli dokuz açıklık yer almaktadır. Hutbe mahallinin üst kısmı ajurlu olarak işlenmiş üst üste iki sekizgen ve bunun da üzerinde sivri bir külâh bulunur.

Harime girişin iki yanındaki pencerenin üstlerindeki iki yazıda; “Accilû bi’s-salâtü kâble’l-fevti, “Accilû bi’s-salâtü kâble’l-mevti” yazılıdır. Kubbe göbeğinde sülüs hatla “Bismillâhirrahmânirrahîm” ile “İhlâs Suresi”, doğu, batı ve güney duvarda alt sırada bulunan pencere alınlıklarında “Nebe Suresi”, doğu ve batı duvarındaki pencere aralarında, altta “Kelime-i Şehâdet”, üstte daire şeklinde “İhlâs Suresi”, kubbenin altında dört bir yanda da “Elvâh-ı Celîle” yazılıdır.

Camideki bütün yazılar kalemkâri tekniğinde olup 1771 yılında Afyonkarahisar’da doğan İbrahim Nesip tarafından yazılmıştır.

Caminin önünde daha önce bir çeşme vardı. Ancak yolun daralması ve yankesicilik olayının artması üzerine 1932 yılında Afyonkarahisar Belediyesi tarafından kaldırılarak caminin batı duvarına nakledilmiş, 1938 yılında caminin son cemaat yeri yeniden yapılırken de yıktırılmıştır.

Caminin kıble duvarının doğu tarafında camiyi yaptıran Felezâde Süleyman Çavuş’un baldaken tarzındaki türbesi vardır. Kare planlı türbe tabanı bazalt ve granit taşla, diğer kısımlar ise kesme tüf taşı ile yapılmıştır. Felezâde Süleyman Çavuş, türbeyi vefatından bir müddet önce yaptırmış, vefat edince de vasiyeti gereği buraya defnedilmiştir. Süleyman Çavuş, sipahi ve saray çavuşlarındandır. Felebey’in oğludur. Afyon’da “Felezâde” diye ün salmıştır. Fatih Sultan Mehmet’in bayraktarı olduğu söylenir. Minare caminin kuzeybatı köşesinde, harim ile son cemaat yeri arasında yer almakta olup külah hariç kesme taştır. Minare kare tabanlı bir kaide üzerine oturur. Pabuçtan çokgen gövdeye dört bilezikle geçilir. Şerefe altı sarkıtlarla bezelidir. Korkuluk kesme taştan olup yıldız ve daire motifleri ile süslenmiştir. Petek, gövde gibi kesme taştan, külâh ise sivri, konikal formda ve kurşunla kaplıdır. Minare, daha önce tuğladan yapılmış idi. Zamanla yıpranarak tamire muhtaç hale gelmiş, 1958 yılında Afyonkarahisar halkı tarafından yeniden yaptırılmıştır. Merhum Mehmet Saadettin Aygen de; “yıldırım düştüğü için yıkılma tehlikesi geçirdiğini, bunun üzerine yıkılarak yeniden yaptırıldığını belirtmektedir. Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu tarafından 11–07–1980 tarih ve 2314 sayılı karar ile tescillenerek koruma altına alınan caminin 2007–2008 yıllarında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 297.105.30 TL harcanarak Kurra Camii ile birlikte restorasyonu yaptırılmıştır. Bu restorasyonda cami içerisinde bulunan yağlı boyalar sökülerek aslına uygun hale getirilmiş, minare ve kubbelerin kurşunları değiştirilmiş, duvarlardaki rutubeti önlemek için de cami çevresine, üç yönden drenaj kanalı açılmış, cami girişinin üzerine de ahşap sundurma yapılmıştır. [caption id="attachment_93837" align="alignleft" width="1024"] Otpazar Camii -afyonprestij.com[/caption] [caption id="attachment_93836" align="alignleft" width="1024"] Otpazar Camii -afyonprestij.com[/caption] [caption id="attachment_93835" align="alignleft" width="1024"] Otpazar Camii -afyonprestij.com[/caption] [caption id="attachment_93834" align="alignleft" width="1024"] Otpazar Camii -afyonprestij.com[/caption] [caption id="attachment_93833" align="alignleft" width="1024"] Otpazar Camii -afyonprestij.com[/caption] [caption id="attachment_93832" align="alignleft" width="1024"] Otpazar Camii -afyonprestij.com[/caption] [caption id="attachment_93831" align="alignleft" width="1024"] Otpazar Camii -afyonprestij.com[/caption] [caption id="attachment_93830" align="alignleft" width="1024"] Otpazar Camii -afyonprestij.com[/caption] [caption id="attachment_93829" align="alignleft" width="1024"] Otpazar Camii -afyonprestij.com[/caption] [caption id="attachment_93828" align="alignleft" width="1024"] Otpazar Camii -afyonprestij.com[/caption] [caption id="attachment_93827" align="alignleft" width="1024"] Otpazar Camii -afyonprestij.com[/caption] [caption id="attachment_93826" align="alignleft" width="1024"] Otpazar Camii -afyonprestij.com[/caption] [caption id="attachment_93825" align="alignleft" width="1024"] Otpazar Camii -afyonprestij.com[/caption] [caption id="attachment_93824" align="alignleft" width="1024"] Otpazar Camii -afyonprestij.com[/caption]

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
A.Kadir Kalenderoğlu Arşivi