Litvanya'da Trakai diye bir göl köyü. 7-8 bin civarında nüfusu var.. Haritadan bakıldığında, Türk ve Müslüman dünyasıyla pek alâkası olmayan bir yer. Orada 600 yıldır yaşayan Karay Türkleri var. Büyük Litvanya Kralı Vytautas, Kuman soyundan gelen Kırım Türklerini toprak verip bölgeye yerleştirmiş. Ahâli o günden bu güne kültürünü, dilini ve kendine has yaşantısını sürdürmüş. Karaylar o bölgede asırlarca kalmış ama ne Osmanlı ne de başkalarının bunlardan haberi yok. Ufak bir topluluk, uzak bir coğrafya, kimsenin umurunda değiller. Prof. Dr. Oktay Sinanoğlu 1970'ler de Atom fiziğiyle alâkalı bir toplantı için Litvanya'ya gidiyor. Profesör olan arkadaşı Yutsis, kendisini ilgisini çeker diye Trakai'ye götürüyor. Köyün ihtiyar meclisinin başı olan aksakallı bir adamla uzun uzun konuşmuşlar. Köye gittiklerinde Oktay Sinanoğlu ahalinin dillerini koruduğunu görür. Köyün ileri gelenlerinden bir ihtiyar onu evine dâvet eder, atalarından kalma sancak, kılıç ve evrakları gösterir. Hem de Türkçe konuşarak. Aksakallı, şöyle diyor: "Sizin Atatürk'ünüz zamanında Türkiye'den O'nun gönderdiği elçiler gelir, bize Türkçe dergiler, kitaplar getirirdi. ATATÜRK vefat etti, Türkiye'den ses seda kesildi. Size ne oldu ?