Kaygan Zemin

Kaygan Zemin

GENÇLER DERGİLERİ COŞTURDU

Hatırlıyorum; birçok işyerinde, özellikle berber dükkânlarında sıklıkla rastladığımız bir dergiydi Akbaba. “Dile kolay, tam 55 yıl! Türk mizah tarihinin bugüne kadar en uzun süre yayımlanan mizah dergisi olarak tarihte yerini alan Akbaba, Türk edebiyatının önemli iki ismi Yusuf Ziya Ortaç ve Orhan Seyfi Orhon tarafından kuruldu. 1931-1933 ile 1950-1951 yılları arasında politik duruşu sebebiyle yayın hayatına kısa molalar vermek zorunda kalan dergi, eleştiri yazıları, tiyatro oyunları, fıkralar, rüya tabirleri, genç fırçalar köşesi ve karikatürlerden oluşuyordu.” http://listelist.com/osmanlidan-bugune-mizah-dergisi/ Gırgır devri bir başka alemdi. Oğuz Aral etrafına topladığı genç çizerlere mizah, özellikle karikatür konusunda bir ekol oldu, birçok yazar-çizer genç yetiştirdi. O kadar ki; bendeniz bile İstanbul’da kurduğumuz MÜTAŞ REKLAM A.Ş. bünyesinde DONKİŞOT adlı bir reklam/mizah dergisi çıkartma sevdasına düştüm. (Bir sayı çıkarabildik. Yıl 1988))  “Oğuz Aral’ın liderlik ettiği Gırgır, 1922-1991 yılları arasında Sovyetler Birliği’nde yayımlanan Krokodil’den sonra dünyanın en çok satan mizah dergisi -bazı kaynaklarda Amerikan Mad dergisinin de ardından üçüncü sırada- olarak bir döneme damgasını vurdu. Sadece sarı ve siyah renklerin kullanıldığı dergi, daha önce yazının gölgesinde kalan çizgileri öne çıkartarak mizah dergiciliğinde adeta devrim yaptı. 500 bin gibi akla hayale gelmeyecek tirajların altına imza atan dergide çalışan pek çok isim, daha sonraki yıllarda farklı dergilerin ortaya çıkmasında ön planda rol alacaktı.” http://listelist.com/osmanlidan-bugune-mizah-dergisi/  Zaman geçiyor, okuyucu profili aynı kalsa da beklentiler farklılaşıyor. Dergiler de beklentilere göre yenileniyor. Gırgır, Fırt, Çarşaf Dergileri özellikle gençlerin elinden düşmez oldu o yıllarda. Arada çok dergiler ve dergilerin aşamaları var ama bugünlerde değişik bir tarz yakalayan Ot Dergisi’nin çıkış aşamasında Taraf Gazetesi şöyle duyuruyor: “Metin Üstündağ, nam-ı diğer Met Üst daha önce Hayvan ve Öküz isimli aylık dergileri çıkarmıştı. Şimdi sıra Ot'a geldi. Aylık olarak yayımlanacak Ot bugün İstanbul'da, yarın tüm Türkiye'de satışa sunulacak. Metin Üstündağ yeni dergisi Ot için "Hayvan ve Öküz 'ü biliyor musunuz? Onlardan daha rahatbir dergi. Mottomuz: Hazla ve hızla okunan kültür sanat dergisi" diyor. Amaçlarının piyasaya yeni okurlar eklemek olduğunu dile getiren Met Üst "Mizah dergilerinin okurları fanatik oluyor. Onları kültür sanat olaylarının içine çekmeye çalışıyoruz" şeklinde sürdürüyor sözlerini. Met Üst okurlardan yeni yazarlar çıkarmak istediklerini, okuyucu ile interaktif bir ilişki kurmaya çalıştıklarını ifade ederek "Okurları edilgen bir dergi olmayacak. Eli kalem tutan herkese kapımız açık" diye konuşuyor. BİR DE SÜRPRİZİ VAR Edebiyata, siyasete, kültür-sanat aktivitelerine yer verilecek Ot'ta tabii ki karikatürler ve illüstrasyonlar da bulunacak. Derginin güçlü bir kadrosu var.    İlk sayının okurları dergide Sezai Karakoç, Hakan Günday, Hakan Bıçakçı, Birhan Keskin, Yekta Kopan, Metin Kaçan, Gündüz Vassaf, Erdil Yaşaroğlu, Selçuk Erdem, Met Üst, Halil Turhanlı, Batuhan Dedde ve Ertuğrul Mavioğlu isimlerini görecekler.    Extramücadele, görselleriyle dergiyi zenginleştirecek. Ayrıca Sırrı Süreyya Önder'in yakında çıkaracağı romanının küçük bir bölümü Ot 'ta yayımlanacak.  Ot 'ta 6 ocakta Boğaziçi Köprüsü'nden atlayarak intihar eden yazar Metin Kaçan'ın bir yazısı da yer alacak.    Kaçan'ın çocukluk arkadaşı Üstündağ bu yazıyla ilgili olarak şunları anlatıyor: "Son yazısı. Sanki bize yapacaklarını anlatıyordu. Rüzgârdan korkusunu anlatan bir yazı. Biliyorsunuz İstanbul'un en rüzgârlı yeri Boğaziçi Köprüsü'dür. Yazısında ölüme inanmadığından bahsediyor. Ama bir köşesinde de 'Zıtlar zıtları çeker' diyor." Kaçan'ın yazısının başlığı 'Ölüm Güzel Bir Şey Olmasaydı Önce Tanrılar Ölmezdi." Ot'un satış fiyatı ise 5 lira. Ayrıca duyumlarımıza göre Ot'un sürpriz müzik projesi de yolda.   (taraf)” Ot Dergisi okuyucu potansiyelini görünce ikinci bir dergi çıkardı: OTLAK. OT, “maksat yeşillik olsun” sloganıyla çıkıncaq arkasından çizgi Öykü dergisi olarak OTLAK’ı çıkardı. Yani Ot!tan OTLAK doğdu. Cumhuriyet şöyle bahsetmiş: Bu ay ilk sayısı çıkan üç aylık çizgi öykü dergisi OTlak, çizgi romanların önlenemez yükselişinin güçlü emarelerinden biri. OTlak'ta, edebiyatçılarla çizerlerin hayal güçlerini kesiştiren çizgi öyküler yer alıyor. OTlak’ın çizgi editörü Rewhat Arslan’la OTlak’tan, derginin ortaya çıkma vesilelerinden ve çizgi öykünün, romanın ileride gideceği yerden söz ettik.  (04 Ağustos 2015 Salı - CUMHURİYET/Sinem Dönmez)  Kimisi; “Ot, Fil, Kafa, Deve, Bavul ve benzeri dergiler… Biçimi ve içindeki yazıları birbirine çok benzeyen piyasanın yeni dergileri. O kadar ki aynı ayda ikisinin kapağında aynı şarkıcıyı (Mazhar Alanson’u) görebilmekteyiz. Aynı şair (Nilgün Marmara) Ot Dergisi’nin kapağında iken Kafa Dergisi’nin arka sayfasında olabilmekte. Bu dergiler, adeta “ünlülerden” oluşan bir tür “solcular geçidi”dir; piyasanın her türlü “rengi”ne yer vardır. ” dese de bu dergilerin satış rakamları yeni yeni benzeri dergilerin çıkmasına vesile olmuştur. DERGİLERİN SATIŞ RAKAMLARI (Ocak 2016 itibariyle): KAFA: 40.344 adet OT: 35.970 adet BAVUL: 12.201 adet PUL BİBER: 5.500 adet Bavul, Kafa, Ot, Deve, Fil, Yumuşak G,   Klasik edebiyat dergilerinde bilindiği gibi gerekmedikçe resim, fotoğraf ve çizim az kullanılmaktadır. Bu dergilerde ise bol resim, bol yazı var bu dergilerde. Kimi dergi ekinde poster veriyor parlak kâğıda basılı ve büyük boy. Kimi çizim. Konu mu? Herşey. Hayata, kültüre, magazine dair herşey. Biraz kalın da olsa ayraçvari kartondan bir ek: İşte birinden alınan KONU BAŞLIKLARI: Kapak olmazsa olmazlardan. İlgiyi çekecek her konu kapak konusudur bu dergilerde.   Çok derine inmeden bahsettik yeni dergilerden. Bu dergiciler “kültür, edebiyat, magazin, sokak” diye özetlenebilecek yeni bir dergi modeli çıkardılar. Bu modelle dergileri uçurdu gençler. Klasik edebiyat dergilerinden başka bir zaman bahsedelim.   MEHMET ÜNAL TAŞPINAR

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Kaygan Zemin Arşivi