Beslenme çantası ve sağlık

Okul çağında kazanacağımız sağlıklı beslenme alışkanlıkları , ilerleyen yıllarda nasıl besleneceğimiz konusunda bize yol gösterecektir. Okul çağı dönemindeki çocuklar aileleri dışında tek başına birey olmayı ve kendi başlarına karar vermeyi öğrenmeye başlarlar. Okul ortamında arkadaş ve öğretmenleri ile birlikler daha fazla zaman geçirmeye başlarlar. Bu süreçte yemekhanede ya da okul kantininde grup halinde yenilen yemekler çocuğun sosyalleşmesine yardım edeceği gibi sağlıklı beslenmesi için de önemlidir. Etrafında olumlu ya da olumsuz etkilenebileceği pek çok faktör söz konusu olacaktır. Bu yaş grubu yılda ortalama olarak 5 cm boy uzaması ve 2,5 cm kadar kilo artışı normal kabul edilir. Ancak genetik faktörlere göre bu değerler değişebilir. OKUL ÇAĞI BESLENMESİNDE NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR? Okul çağı çocukları eğer düzenli beslenme programı ile beslenemezlerse abur cubur ile ara öğünlerinde açlıklarını bastıracak, yemek zamanı aç olmadıkları için istenilen oranda yemek yiyemeyeceklerdir. Bu nedenle öğünlerde besin çeşitliliği sağlanmalıdır. Ara öğünlerde abur cubur yerine doğru seçimler yapılmalıdır. Besin seçimleri okul ortamına uygun olmalıdır. Meyveler ve çiğ sebzeler, evde yapılmış cevizli kek veya sebzeli böreklerin daha sağlıklı olabileceğini anlatın ve beslenme çantasına yiyebileceği kadarını koyun. Çocuklarınızın okuldaki menülerini mutlaka takip edin. Uygun olmayan menüler konusunda okul idaresi ile görüşün. Kantin gibi yerlerden asitli içecekler, cips, çikolata vb. yerine ayran, meyve gibi gıdaları almaya teşvik edin. ÇOCUKLARIMIZ NASIL BESLENMELİ Okul çağı çocuklarının enerji ihtiyaçları büyüme oranı, aktivite seviyesi ve vücut büyüklüğüne göre değişse bile gelişimin sağlıklı olarak sürdürülebilmesi için tüm besin gruplarından belli miktarda tüketmesi gerekmektedir. EKMEK VE TAHIL GRUBU Ekmek, tahıl ( bulgur, makarna, pirinç vb. )grup B vitaminleri, demir, mineraller ve posa içerir. Gün içinde çocukların yüksek enerji ihtiyacını karşılamak için yakıt görevi görürler. Her öğünde 2-3 porsiyon tahıl grubu tüketilmelidir.( Ekmek, çorba, pilav, dolma, börek vb. şeklinde ) SEBZELER Sebzeler; A vitamini, C vitamini, kompleks karbonhidrat ve posa içerir. Ayrıca belirli miktarda B grubu vitaminleri, potasyum, kalsiyum ve diğer mineralleri de içerir. Bu çağdaki çocuklarda besin ayrımı ve seçimi söz konusu olduğu için sebze tükettirmekte zorlanılabilir. Sebze tüketimini arttırmak İçin; Çocukların sevdikleri yemeklere sebzeler ekleyin. (Örneğin makarnaya bezelye ya da makarnanın sosuna havuç ekleyin.) Sebze çorbaları pişirin. Havuç, marul, salatalık gibi çiğ yenebilen sebzelerin tüketimini artırın. Sebzeleri geometrik ya da farklı figürler şeklinde dilimleyerek sevimli hale getirin. Günde 2-3 porsiyon sebze tüketilmelidir. MEYVE LER Meyveler çocukların cilt, göz ve diş eti sağlığı için gerekli olan A ve C vitamini, potasyum ve diğer vitamin ve mineralleri içerir. Farklı şekillerde doğranarak meyve tabakları hazırlanabilir. Meyve suyu yerine meyve tüketilmelidir. 2-3 porsiyon meyve tüketilmelidir. SÜT-YOĞURT    Süt, yoğurt kalsiyumdan ve proteinden zengin besinler olduğu için çocukların büyüme ve gelişmesi için çok önemlidir. Çocukların kemik gelişimi için gerekli olan kalsiyumun karşılanması için gereklidir. Süt, yoğurt, ayran, cacık veya sütlü tatlılar , dondurma olarak tüketilebilir Günde 2- 3 porsiyon tüketilmelidir. ET VE ET ÜRÜNLERİ Et, tavuk, balık, kuru baklagiller, fındık ve yumurta güçlü kas gelişimi ve sağlıklı kan için gerekli olan protein, demir, B grubu vitaminlerini ve bazı mineralleri içeren besinlerdir. Et, tavuk, balık, yumurta günlük menümüzde mutlaka bulunmalıdır. Haftada iki kez balık tüketilmelidir. Yumurta omlet, yumurtalı ekmek vb. şeklinde sevimli hale getirilebilir. Çocukların et yemekte zorlanacağı düşünülürse köfte veya kıymalı makarna vb. şeklinde tüketmeleri sağlanabilir. Et yemeyen çocuklarda mercimek ve baklagiller tercih edilebilir. Günde 4-5 porsiyon yenmelidir. BESLENME ÇANTASI NASIL OLMALI Beslenme çantası için okulun belirlediği bir uygulama yoksa kolay yenilebilen , diğer çocukların özenmeyeceği, koku yapmayan gıdaları tercih edin. Süt, ayran, peynirli ya da tavuklu sandviç, börek, meyve, kek , çiğ sebzeler beslenme çantası için en uygun gıdalardır.                         Başarılı ve sağlıklı bir eğitim yılı dilerim.                                               Dyt. Ruşen ÖZCAN