“Atatürk’ün Kültür Kurumlarından Halkevleri ve Afyon Halkevi”

Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bölüm Başkanlığı’nda görevli Okt. Dr. Feyza Kurnaz Şahin’in “Atatürk’ün Kültür Kurumlarından Halkevleri ve Afyon Halkevi” ile “Osmanlıdan Cumhuriyet’e Harp Malûllerinin Sosyoekonomik ve Sağlık Durumları (1877-1939)” adlı 2 kitabı art arda yayınlandı. Berikan Yayınevi tarafından yayınlanan “Atatürk’ün Kültür Kurumlarından Halkevleri ve Afyon Halkevi” adlı kitapla ilgili görüşlerini ifade eden Dr. Şahin şunları söyledi: “Mustafa Kemal Atatürk, Milli Mücadele’yi başarıyla sonuçlandırdıktan sonra çağdaşlaşma ve millîleşme hedefini gerçekleştirmek için ivedilikle harekete geçmiştir. Bu meyanda çağdaş medeniyetler seviyesine ulaşma arzusu ile modern Türkiye’nin temellerini atmıştır. Yaptığı inkılâplarla ve oluşturduğu kurumlarla Türkiye Cumhuriyeti’ni ve Türk halkını, akıl ve bilimin ışığında çağdaşlaşmaya yöneltmiştir. Atatürk çağdaşlaşmasını sağlamayı amaç edinen, dönemin önemli kurumlarından birisi de Halkevleridir. Halkevleri, Cumhuriyetin ilk yıllarında Türk halkının kültürel seviyesini yükseltmek ve Atatürk ilke ve inkılâplarını ülkenin en ücra köşesine kadar yaymak amacıyla kurulmuştur. Bu bakımdan Atatürk çağdaşlaşmasını anlamaya katkı sağlamak amacıyla Halkevlerini incelemek istedim” Çalışmada, Halkevlerinin kuruluş felsefesini ortaya koyan Halkçılık ilkesine değinildikten sonra, genel olarak Halkevlerinin faaliyetleri açıklanıyor. Esas olarak ilk kurulan Halkevlerinden birisi olan Afyon Halkevi’nin kuruluşundan kapanışına kadar geçen süre içindeki faaliyetleri ve bu çalışmaların halk üzerindeki etkileri değerlendiriliyor. Afyon Halkevi’nin 19 Şubat 1932 yılında açıldığına dikkat çeken Dr. Şahin, “Afyon Halkevi, 1951 yılına kadar faaliyetlerini sürdürmüştür. Bu süreçte Afyonkarahisar’ın kültürel hayatına önemli katkılar sağlamıştır. Ancak 1951’de Türkiye’nin diğer illerindeki Halkevleri gibi kapatılmıştır. Bilahare Afyon Halkevi, 27 Mayıs 1960 darbesinden sonra değişen siyasi şartlar neticesinde 1963 yılında tekrar açılmış ve 1968 yılına kadar çalışmalarına devam etmiştir. Ancak bu süreçte ilk dönem faaliyetleri kadar etkili olamamıştır” diye konuştu. “Osmanlıdan Cumhuriyet’e Harp Malûllerinin Sosyoekonomik ve Sağlık Durumları (1877-1939)” AKÜ Öğretim Elemanı Dr. Feyza Kurnaz Şahin’in ikinci kitabı ise Genelkurmay Personel Başkanlığı, Askeri Tarih ve Stratejik Etüt (ATASE) Daire Başkanlığı tarafından yayınlanmıştır. “Osmanlıdan Cumhuriyet’e Harp Malûllerinin Sosyoekonomik ve Sağlık Durumları (1877-1939)” adlı çalışmada modernleşen Osmanlı Devletinin malullere bakış açısının değiştiği 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan II. Dünya Savaşı’nın başlangıcı olan 1939 senesine kadarki savaşlarda meydana gelen maluliyetler ve malullerle ilgili düzenlemeler konu ediliyor. Kitabıyla ilgili açıklamalarda bulunan Dr. Feyza Kurnaz Şahin, tarihte yaşanmış olumsuzlukların tekrarlanmaması için tarihsel olayların bilimsel yöntemlere uygun bir şekilde ele alınması, sorgulanması ve değerlendirilmesi gerektiğine dikkat çekerek, “Yaşanmış olumsuzluklardan ders alınmadığı takdirde bunların tekrarlanması kaçınılmazdır. Bu düşünceyle çalışma alanımı oluşturan “Harp Malûlleri” konusuyla ilgili olarak Türk tarihinin yakın dönemlerinde meydana gelmiş bütün tecrübeler çalışmada ortaya konularak, gelecekte yaşanabilecek problemlerin en aza indirilmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda Osmanlı’dan Cumhuriyet’e harp malûllerini, tarihin özneleri olarak akademik anlamda gün ışığına çıkarmak en büyük hedeftir” dedi. Çalışmada esas olarak Osmanlı’nın son dönemlerinden Cumhuriyet dönemini de içine alacak şekilde harp malûllerinin sağlık, sosyal ve ekonomik durumları, sosyal devlet anlayışı çerçevesinde geniş bir perspektifle ele alınıyor. Ayrıca Milli Mücadele ve Cumhuriyet dönemlerinde TBMM’nin harp malûlleri ile ilgili sosyal politikaları, sosyal yardımlar ve harp malûlleri derneklerinin çalışmaları değerlendiriliyor.