Günümüzde yoğun olarak kullanılan ‘kraliçem, aşkım, paşam, aslanım, prensesim, babacığım, anneciğim ’ gibi hitaplar ve davranış modelleri çocuklarımıza olumsuz bir şekilde psikolojik zararlar veriyor!Gerek iletişim kurarken ve gerekse çocuklara hitap ederken ebeveynlerin hem de çocuk yakınlarının tutumu, yaklaşımı, onunla konuşma şekli, beden dili ve bakışı bile çocuklar için son derece büyük önem taşıyor. Çocukların özellikle cinsel kimlik evresi olan 3-6 yaşta ebeveynlerinden doğru mesajlar almalarının önemine dikkat çeken uzman psikologlar ve pedagoglar, onlara isimleri ile hitap etmenin en doğru yol olduğunu ifade ediyorlar.Bu yazımda çocuklarımıza nasıl hitap edilmesi gerektiği hakkında bir takım bilgi verdim hem de ailelere ve çocuklarla iletişimde bulunan herkese önemli tavsiyelerde bulundum.
Hitap ederken çocuğa nasıl yaklaşıldığı çok önemli
Çocuklara hitap edilirken çocukla sık iletişim iletişimde olanların ve ebeveynlerin tutumunun, çocuğa yaklaşımlarının, onunla konuşma şeklinin ve hatta bakışlarının bile çocuklar için çok önemli olduğunu sık sık vurgulamakta yarar var. Kendileriyle kurulan iletişim yöntemleri, davranış ve hitap şekilleri sonucunda kendilik değerleri hakkında bazı sonuçlar ve düşünceler geliştiriyorlar. Kendileri ile iletişim kurarken dış uyaranlar tarafından gönderilen mesajların ve hitap şekillerinin çocuklar için karışık ve tutarsız olması çocukların kendilik algısı, kişilik gelişimi ve benlik sınırları ile ilgili ruhsal ve psikolojik olarak olumsuz sonuçlar doğurabilir…
İyi niyetli bile olsa bazı hitaplar çocuklardaki rol kavramına zarar veriyor!
Çocukların gelişim dönemi özellikleri açısından anneciğim, babacığım, abiciğim, teyzeciğim gibi hitapları anlamakta zorlanmaktalar. Kendisi bir çocuk olup bir anne olmadığı halde annesinin ona ‘anneciğim’ şeklindeki söylemi, çocukta kim olduğuna dair kafa karışıklığına yol açar. ‘Anneciğim, teyzeciğim, babacığım, abiciğim’ gibi hitap şekillerinin çocuğun rol kavramına ve kimlik bütünlüğüne zarar verdiği için psikolojik ve pedagojik söylem açısından uygun olmadığını söyleyebiliriz.
Aşkım, Sevgilim gibi hitaplar oldukça sakıncalı!
Çocuklar ile iletişim kurarken ve seslenirken kullanılan en doğru hitap şeklinin öncelikle isimlerinin kullanılması veya ‘kızım, oğlum, çocuğum, yavrum, evladım’ gibi söylemler olduğunu hepimiz biliyoruz. ‘Torunum, kızım, oğlum, çocuğum, yavrum, evladım’ gibi doğru hitap şekilleri çocukların ruhsal ve psikolojik gelişimleri hem de içselleştirmesi gereken rolleri için oldukça faydalı, uygun ve yeterlidir. Aranızdaki iletişime renk katmak ve sevginizi farklı bir şekilde göstermeniz gereken durumlarda da çocuğa ‘canım kızım, canım oğlum, canım torunum’ denmesinin de bir sakıncası yoktur. Ancak ebeveynlerin ve çocuk yakınlarının ‘sevgilim, aşkım’ şeklinde hitaplarda bulunması oldukça sakıncalıdır. ‘Sevgilim, aşkım’ şeklinde söylemler çocuğun psikolojisine, ruh sağlığına ve cinsel kimlik gelişimine büyük zarar veriyor. Çocuklarımız özellikle cinsel kimlik evresi olan 3-6 yaşlarındayken ebeveynlerinden sağlıklı ve doğru mesajlar almalıdırlar.
Aşırı bir şekilde egosunu şişiren ve yücelten hitaplar çocuğun ilişkilerini bozuyor
‘ Kralım, aslanım, kraliçem, prensesim’ gibi çocukları aşırı yücelten hitapların sık sık kullanımının çocuk psikolojisi açısından son derece zararlıdır. Yukarıda bilimsel gerekçelerini net olarak açıklayıp, uyardığım şekilde aşırı yücelten ve rol karmaşasına neden olabilecek tehlikeli hitaplar çocuğun sağlıklı benlik değerlendirmesi yapmasına engel olur, akranları ve iletişimde bulunduğu kişilerle ilişkilerini bozar ve insan ilişkilerinde sınır kavramını reddetmesine sebep olabilir. Psikolojik ve pedagojik açıdan sakıncalı hitaba maruz kalan çocuklar sadece çocukluk, ergenlik döneminde değil yetişkinlik döneminde bile benzer problemler yaşayabilirler. Anne-baba ve çocuk arasındaki ilişki ‘ebeveyn-çocuk’ ilişkisi gereken sınırlarında olmalı ve bunun dışına çıkılmamalı. Ruh sağlığı ve psikolojisine uygun sağlıklı hitaplar kullanıldığında, çocuk ilişki içinde güvende hisseder ve gelişim basamaklarını sağlıklı bir şekilde tamamlar. Çocukta rol karmaşası ve kafa karışıklığı yaşamadan sağlıklı bir kişilik ve kimlik kazanımı gerçekleşir. Çocuklara 'aşkım, sevgilim' gibi uyarıcı sözcükler dışında sevgili veya eşler arasında geçebilecek söylem ve davranışlarda bulunmak oldukça sakıncalıdır.Eğer çocuğunuz ile aranızda bir takım iletişim sorunları yaşıyorsanız mutlaka profesyonel yardım alınız. Çünkü Siz ve çocuğunuz aranızda sağlıklı bir iletişim ve hitap şekline değersiniz!