Ekim ayına iki hafta kala emekli zammı, erken emeklilik, asgari ücret zammı, Bağ-Kur'luların prim sıkıntısı, isteğe bağlı prim sistemindeki değişiklikler belli olmaya başladı.
Peki ikinci EYT olarak adlandırılan Torba Yasa, emeklilik şartlarını nasıl değiştirecek? Kimler emekli olabilicek? Emekliye ek zam var mı? Asgari ücret yüzde kaç zam yapılacak? Haberimizde.
Milyonlarca çalışan ve emekliyi ilgilendiren Torba Yasa'ya yeni maddeler eklendi. En çok merak edilen emekliye ara zam da torbaya girdi. Yeni yasa ile milyonlarca ev hanımlarına emekli olma şansı veriliyor. Bağ-Kur'lu esnafın da emeklilik yolu açılıyor.
Torba Yasa'da ayrıca Bağ-Kur'lu çalışanların prim sorununa da çare getiriliyor. Yeni yasa ile Bağ-Kur'luların pirimlerine indirim geliyor.
TORBA YASANIN EN ÖNEMLİ MADDESİ MAAŞ ZAMLARINA AYRILDI
Dün Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz katıldığı canlı yayında ara zam, memur zammı ve asgari ücretliler ile ilgili çalışmalar hakkında bilgiler verirken beklenen zam oranını doğrular nitelikte konuştu.
Son hesaplamalara göre, yeni yılın ilk 6 ayında geçerli olacak SSK ve Bağ-Kur emekli zam oranı yüzde 50 üzerinde bekleniyor.
EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI NE KADAR OLACAK?
En düşük emekli maaşı Ocak ve Nisan'da yapılan artışla beraber 3.500 TL'den yüzde 114'ü aşan zam alarak 7.500 TL'ye yükselmişti. Yani kök maaşı bu rakamın altında kalan SGK, Bağ-Kur emekli maaşları Hazine desteği ile 7500 TL'ye tamamlanmıştı. Yeni ek zam ile birlikte en düşük emekil maaşının 10 bin TL üzerinde olacağı belirtiliyor.
2024 Ocak zammı için yapılan hesaplamalar da en düşük emekli aylığının kaç lira olacağını gösteriyor. En düşük emekli aylığının 10 bin TL ile 11 bin 500 TL arasında olacağı belirtiliyor. Yani emeklilere yapılacak zam yüzde 50'yi aşabilir.
Peki, SSK, Bağ-Kur en emekli maaşı ne kadar olacak, kaç TL? İşte, 2024 Zamlı emekli maaşı hesaplama tablosu ve son durum gelişmeleri…
EMEKLİ VE MEMUR ZAMMI HESABI
Yüzde 65'lik 2023 yılı enflasyon beklentisi ve yüzde 37'yi geçen 6 aylık enflasyon beklentisi göz önünde bulunduruluyor. SGK ve Bağ-Kur emeklileri içinse refah payı dışında tutularak konuşulan zam oranı yüzde 37.
Cevdet Yılmaz açıklamasında "İşçi emekli ve asgari ücretlilerle ilgili dengeleyici çalışmayı öngörüyoruz. Asgari emekli ile asgari ücreti mukayese edersek geçen yıl yüzde 64'üydü. Bu yıl yüzde 66'ya yükseldi. Bu yıl asgari ücrete ciddi artış yaptık. Asgari emekli aylığına yüzde 114 artış yaptık. Buna rağmen sosyal şartlar, beklentiler dolayısıyla burada yine bir çalışma yürütüyoruz. Yıl sonuna kadar bu çalışma bitecek inşallah. 2023 ve 2024 sonrası inşallah çok daha rahat bir döneme gireceğiz." diye konuşmuştu.
MEMUR ZAMMINDA SON DURUM
Yüzde 6'lık Temmuz 2023 toplu sözleşme zammı ve yüzde 15'lik 2024 Ocak toplu sözleşme zammı biliyor. Memur enflasyon farkın yüzde 29,96 olarak alındığında memur zammı yüzde 49'u geçiyor.
YENİ TORBA YASADA PRİME TAKILANLAR DA VAR
Temmuz'da yeni asgari ücretin belirlenmesi ile birlikte prime takılanların isteğe bağlı sigorta primi de değişti. Temmuz'dan itibaren asgari ücretin 11 bin 402 TL olmasıyla birlikte isteğe bağlı sigorta primi de arttı.
EYT yasası ile yaş şartını gerçekleştiren ancak prim gün sayısına takılanlar için de yeni torba yasada düzenleme yapılıyor. Ocak ayında asgari ücrete gelen zammın ardından isteğe bağlı prim en düşük 3 bin 202 TL, en yüksek 24 bin 19 TL olarak ödeniyordu. Asgari ücrete yüzde 34,04 zam gelmesinin ardından 2023 Temmuz sonrası en düşük isteğe bağlı prim 4292 lira oldu. En yüksek prim ise yüzde 34,04 zam ile 32 bin 195 liraya yükseldi Bu rakamın düşürülmesi bekleniyor.
PRİMLER EŞİTLENİYOR
8 Eylül 1999 tarihinden önce bir kişinin emekli olabilmesi için 18 yaş baz alınarak kadın erkek 20-25 yıllık bir çalışma süresi bekleniyordu. EYT yasası çıktı, yaş şartı kalktı ancak prim günündeki kademe henüz değişmedi.
Bu kişilerin dışarıdan prim ödemesi gerekiyor. Prim eksiğim var diyenler için Torba Yasa'da bir düzenleme bekleniyor.
ESNAFA EMEKLİLİK GELİYOR
Torba yasaya girmesi beklenen düzenleme ile Bağ Kur primi yatıran esnafın da emekli olma şansı olacak. Bağ-Kurlu esnafın erkelerde emekli prim gün sayısı 9 bin den 7200 güne inmesi bekleniyor. Kadın esnafla eşit hale gelmeleri ile birlikte 9000 günün altında kalan esnafa da emeklilik yolu açılacak.
EV HANIMI VE ANNELERE EMEKLİLİK
Yeni Torba yasada kadınlara ayrı bir bölüm açılmış durumda. Ev kadınları belli oranlarda prim yatırarak emekli olabilecek. Bu primlere devlet de katkıda bulunacak. Hiç çalışmamış ev hanımları bu kapsama alınacak
Hayatının belli bölümünde çalışmış ancak yeterli gün sayısına ulaşmamış anneler için ise çocuk sayısına göre yıl tamamlanabilecek. Çalışan anneler için yıpranma payı gündemde. Anneler doğum borçlanması ile emeklilik şansı yakalayabilecek.
STAJ VE ÇIRAKLIK SİGORTASINA TAKILANLAR
Yeni Torba Yasa'da yer alması beklenen staj ve çıraklık sigortaları ile ilgili henüz bir açıklama gelmedi. İlk işe giriş tarihi 8 Eylül 1999 ve öncesi olmasına rağmen staj ve çıraklık sigortası olduğu için EYT kapsamı dışında kalan kişilerin de yeni EYT paketine girmesi bekleniyor.