Türkiye'de emeklilik sistemine dair önemli bir değişiklik haberi geliyor. Meclis'e sunulacak olan yeni bir yasa tasarısı, Bağ-Kur primlerine ilişkin önemli düzenlemeler içeriyor. Bu değişiklikler, özellikle küçük esnaf, çiftçiler ve EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) olarak bilinen vatandaşlar için büyük önem taşıyor. 5 yıl erken emekli edecek düzenleme için gözler Meclis'e çevrildi. İşte konu hakkında detaylar haberimizde...
Bağ-Kur prim şartları şu an için 9 bin güne dayanıyor. Ancak yeni tasarı, bu prim şartını 7,200 güne çekmeyi hedefliyor. Bu, Bağ-Kur sigortalılarının emeklilik hakkına daha erken ve kolay bir şekilde ulaşabilmesi anlamına geliyor.
Özellikle küçük esnaf ve çiftçiler için uzun yıllar boyunca emeklilik hayali olan bu değişiklik, emeklilik yaşının gelmesini beklemek zorunda kalan vatandaşlar için büyük bir avantaj sunuyor.
Ancak işin içindeki en kritik detay, tasarının kapsamıdır.
Eğer tasarının kapsamı genişletilirse, 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan Bağ-Kur'lular da bu avantajdan yararlanabilecekler.
Bu da demek oluyor ki, daha önceki yıllarda prim ödemiş ve emeklilik yaşını beklemekten yorulan birçok kişi, bu yeni düzenleme sayesinde erken emeklilik hayallerini gerçekleştirebilecekler.
Emeklilik için gereken prim gün sayısı ve yaş şartları, cinsiyet ve sigortalılık başlangıç tarihine göre değişiklik gösteriyor. Prim gün sayısının düşürülmesine rağmen yaş şartı korunacak.
Yani, daha az prim ödeyerek emekli olma fırsatı sunulsa da, emeklilik yaşını beklemek gerekecek. Özellikle kadınlar için emeklilik yaşının 58, erkekler için ise 60 olarak belirlendiği unutulmamalıdır.
EYT'LİLER YARARLANIR MI?
Yapılacak indirim, 8 Eylül 1999-30 Ocak 2008 arası sigortalı olan Bağ-Kur'lularda gün sayısı şartı hem kadın hem erkeklerde 25 yıl yani 9 bin gün olarak belirlenmiş ancak yaş şartı kadınlarda 58 erkeklerde ise 60 şartı ile uygulanmıştır. Yeni düzenleme böylece hem kadınlarda hem erkeklerde prim gün şartını 9000'den 7200'e çekecek.
7200 prim gününü tamamlayanlar sigortalılık başlangıç tarihine göre belirlenen yaşı sağlıyorsa emekli olabilecek.
Ancak primi dolsa da yaşı beklemek gerekecek. 01.05.2008 sonrası sigortalılığı başlayanlar için ise yine 9 bin gün şartı ve kadınlarda 58 erkeklerde 60 yaş ile başlayan ve 65'e kadar kademeli olarak artan emeklilik yaşının tamamlanması gerekiyor.
Yapılacak 1800 günlük indirim ile bu tarihte sigortası başlayan Bağ-Kurlular da 7200 gün ile emekli olabilecek. Tabii yine kadınlarda 58 erkeklerde 60 olan yaş şartının da tamamlanması gerekecek.
Bu arada EYT'liler içinde henüz 9 bin günü doldurmamış Bağ- Kur'lular yasa düzenlemesi kapsamına girerlerse 7200 günleri varsa hemen emekli olabilecekler.
Bu yüzden yasanın kapsamı burada önem kazanıyor. 8 Eylül 1999 öncesini kapsaması ve tüm Bağ-Kur'lular için geçerli olması gerekiyor.
SON 7 YILA BAKILIYOR
Mevcut durumda farklı kurumlarda çalışmış sigortalılar için iki yöntem uygulanıyor. 2008'den önce sigortalı olanların emekli olacağı kurumu son 7 yıllık sigortalılık süresindeki 1261 gün belirliyor.
Bu süre içinde hangi kurumdan 3.5 yıl ve fazlası çalışma varsa o kurum seçiliyor.
1 Ekim 2008 sonrasında sigortalı olanlar ise hangi kurumdan daha fazla prim ödemişse o kurumdan emekli olabiliyor.
Bu sigortalılar için 3.5 yıla bakılmıyor. Ancak Bağkur ile SSK primlerinin eşitlenmesi söz konusu olduğunda farklı kurumlarda çalışanlar için böyle bir hesaplama yapılması da gerekmeyebilecek.