TÜRKİYE’DE BARAJ VE GÖLETLERİN YAPILMASI ZARURETTİR…

Ülkemiz yarı kurak iklim bölgesinde olduğu için küresel iklim değişikliğinin etkisi daha fazlahissedilmektedir. Dolayısıyla bazı yıllar büyük kuraklıklar yaşanırken, bazı dönemlerde üç aydayağacak yağmur, bir günde düşmektedir.Yine yağışlar bölgelere göre değişkenlik arz etmektedir. Karadeniz Bölgesinde yıllık yağış miktarıortalama 2.500 mm iken, İç Anadolu Bölgesinde 250 mm’ye kadar düşmektedir.Bütün bu sebeplerden dolayı ülkemizde baraj, gölet gibi biriktirme yapılarının yapılması bir zarurettir.Yağışın fazla olduğu kış ve bahar mevsiminde yağan yağışı bu biriktirme yapılarında toplayarak, susarfiyatının fazla olduğu yaz döneminde ise biriktirilen bu suyu kullanmamız gerekmektedir. Çünkü yazaylarında hem sulama suyu kullanımı hem de içme ve kullanma suyu sarfiyatı daha fazla olmaktadır.Su İle Alakalı 8.362 Tesisi Hizmete Aldık…Ülkemiz özellikle son 18 yılda su yatırımlarında büyük bir hamle yapmıştır. 2003 yılında DSİ GenelMüdürlüğüm ve ardından Çevre ve Orman Bakanlığı ile Orman ve Su İşleri Bakanlıklarım dönemindesu yatırımlarına büyük önem verdik.Hükümetimizden önce 1999 - 2002 yılları arasında 3 yılda sadece 9 tesis hizmete açılmışken, son 18yılda dönemimizde 8.362 tesisi tamamlayarak Aziz Milletimizin hizmetine sunduk. Bu tesislerin; 585’i baraj, 584’ü HES, 385’i gölet, 1.382’si sulama tesisi, 247’si içme ve kullanma suyu temini tesisi, 18’i atıksu arıtma tesisi, 4.939’u taşkın koruma tesisi, 222’si toplulaştırma tesisidir.Ülkemizde Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün kurulduğu 1954 yılından 2003 yılına kadar48 yılda 276 baraj inşa edilmişken biz 18 yılda 585 adet baraj inşa ettik. Böylece toplam barajsayımız 861’e yükselmiştir.Türkiye’nin Enerjisine Enerji Kattık…Türkiye, özellikle son 18 yılda muazzam bir büyüme ve gelişim hamlesi göstermiştir. Ülkemizin cariaçığının en önemli kalemi enerji ve haliyle doğalgaz ithalatı olmuştur. Bunun önüne geçmek gayesiyleyerli ve yenilenebilir enerji kaynağımız hidroelektrik enerji üretiminde büyük bir hamle yaptık.2003 yılında hidroelektrik enerji üretimi sadece 26 milyar kWh idi. Biz son 18 yılda inşa ettiğimiz584 adet hidroelektrik enerji santrali sayesinde yıllık enerji üretimimizi 106,2 milyar kWh’a yükselttik.Temiz ve milli enerji olan hidroelektrik enerji üretimimizdeki bu üretim sayesinde her yıl takriben15 milyar TL doğalgaz ithalatından tasarruf edilmektedir. Ülkemizdeki her 3 ampulden birihidroelektrik enerji ile aydınlanmaktadır.2Kurulu Gücümüzün %33’ünü Hidroelektrik Enerji Santralleri Oluşturmaktadır…Ülkemizin sahip olduğu toplam 93.659 MW kurulu gücün %33’ü olan 30.742 MW’ını hidroelektrikoluşturmaktadır. Hidroelektrik enerji, ülkemizin enerji çeşitliliğinde en büyük payı oluşturmaktadır.Hidroelektrik enerjiyi doğalgaz ve kömür santralleri takip etmektedir.Bilindiği üzere üretilen enerjinin depolanması söz konusu değildir. Dolayısıyla günün bazı saatleri ilebazı dönemlerde özellikle yaz aylarında enerji tüketimi artmaktadır. Bu tüketimi karşılamanın en iyiyolu hidroelektrik enerji santralleridir. Barajlar depolama tesisleri olduğu için özellikle enerjisarfiyatının fazla olduğu aylarda hidroelektrik enerji üretimini arttırmak suretiyle bu talebi karşılamakmümkün olmaktadır.Hidroelektrik enerji Üretiminde Bir Milat…2003 yılında Devlet Su İşleri Genel Müdürü olduğumda, dönemin koalisyon hükümetlerince DSİtarafından ihale edilen işlerin toplam yatırım bedeli eski parayla 82 katrilyon liraydı. O dönem DSİ’ninyatırım bütçesi ise sadece 2 katrilyon liraydı. Dolayısıyla bu bütçe ödeneği ile işler ancak 41 yıldatamamlanabilirdi. Ülkemizin enerji üretiminde hayati öneme sahip barajlar ödenek yetersizliği sebebiyleyapılamıyordu ve ülkemiz enerjide sürekli dışa bağımlı durumdaydı.Bu sebeple baraj ve HES’lerin tamamlanması için özel sektörü de devreye sokmamız ve Devletinborçlanma yükünü de kaldırmamız gerekiyordu. Bu maksatla hazine garantisi olmadan Yap İşlet Devreten uygun bir usul idi.Hidroelektrik enerji üretiminde özel sektörü devreye sokacak bir yönetmelik hazırladık. Hazırlamışolduğumuz “Su Kullanım Hakkı Anlaşması Yönetmeliğini”, bütün paydaşların fikir ve düşüncelerinialmak suretiyle nihai halini oluşturduk. 4628 Sayılı Kanuna göre 26.06.2003 tarihinde “Su KullanımHakkı Anlaşması Yönetmeliği” çıkarılmış ve Özel Sektörün elektrik üretim faaliyetinde bulunmasınaimkân tanınmıştır. Böylece ülkemizin hidroelektrik enerji üretimi adına bir milat olmuştur.Ayrıca 2003 yılından önce ki hükümetlerce imzalanan ve bütçeye büyük bir yük ve hazineye çok büyükborçlanma yükü getiren ikili işbirliği projeleri Su Kullanım Hakkı Anlaşması Yönetmeliği çerçevesindeYap-İşlet-Devret sistemine dönüştürülmüş ve 60 milyar $ borçlanma yükü kaldırılmıştır. 5.600 MWKurulu gücünde, 26 adet ikili işbirliği projesinin hazinemize asgari 60 milyar $ borçlanma ve ağır faizyükü getiriyordu. Yapmış olduğumuz hukuki düzenleme ile bu ikili işbirliği projelerini iptal ettik.İptal edilen ikili işbirliği projelerini, 2003 yılında yürürlüğe giren Su Kullanım Hakkı AnlaşmasıYönetmeliği ile özel sektöre açtık.Türkiye Dünyanın En Büyük Projelerine İmza Attı…Türkiye son 18 yılda yerli ve milli kaynaklarımızla Dünya’nın en büyük baraj projeleri hizmete aldı.Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu Barajı19 Mayıs 2020 tarihinde Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından hizmete alınan Ilısu Prof. Dr. VeyselEroğlu Barajı, ülkemizin hidroelektrik enerji üretimine çok önemli bir katkı sunmaktadır. Kurulu gücü1.200 MW, yıllık enerji üretimi ise 4,12 milyar kWh’tir.3Baraj bu sene sonuna kadar 6 türbini de enerji üretimine başlayacak olup, yılda 2,8 milyar TL milliekonomiye katkı sağlayacaktır.Özellikle Dünya enerji pastasından büyük pay alan bazı batılı devletler, bu barajı yapmamamız içinbüyük engeller çıkarmasına rağmen, ülkemiz azim ve kararlılıkla Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu Barajınıyapmaya muvaffak olmuştur.Artvin Deriner BarajıTürkiye'nin en hızlı akan nehri Çoruh Nehri üzerine, 2005 yılında Muratlı Barajı'nı, 2007 yılında daBorçka Barajı'nı inşa etmiştik. 12.12.2012 tarihinde ise hâlihazırda ülkemizin 249 metre ile en yüksekbarajı olan Deriner Barajını hizmete aldık. Bir mühendislik harikası olan Deriner Barajı ülkemizin enerjiüretimine büyük katkı sağlamaktadır.Çine Adnan Menderes BarajıAydın’ın 150 yıllık hayali olan Çine Adnan Menderes Barajını, 5 Padişah, 59 Hükümet geçtikten sonrayapmak bize nasip oldu. Sınıfında Dünyanın 5 büyük barajı olup, sulama, enerji ve taşkın korumamaksadıyla inşa ettik. Her yıl sadece 200 milyon TL taşkın zararını engellemektedir.Bu projelerinde haricinde 218 metre yüksekliğinde Karaman Ermenek Barajı, 2011 yılında hizmetealdığımız Ege’nin en büyük tesislerinden Muğla Dalaman Akköprü Barajı ülkemizin ve Dünya’nınsayılı barajlarındandır.Yusufeli BarajıYusufeli Barajının temelini 26 Şubat 2013 tarihinde attık. İnşaat çalışmaları hızla devam etmektedir.Yusufeli Barajı 275 metre yüksekliği ile ülkemizin en yüksek, dünyanın 3. en yüksek barajı olacaktır.Bu baraj ile de yılda 1,5 milyar TL ülke ekonomisine katkı sağlanacaktır.Türkiye Büyümeye, Gelişmeye ve Üretmeye Devam Edecek…Türkiye, bütün Dünyanın zor bir süreçten geçtiği bu pandemi döneminde dahi dev tesisleri, muazzambarajları hizmete almaktadır. Ülkemizde son 18 yılda hidroelektrik enerji santrallerinde üretilen toplamenerji 895 milyar kWh olup, bu enerjinin ülke ekonomisine katkısı takriben 235 milyar TL’dir.Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde yerli, temiz ve yenilenebilir enerji kaynağı olan hidroelektrikenerji üretimini daha da arttıracağız.