Osmanlının Fransızlara karşı 10 Mayıs 1799 Tarihinde kazandığı AKKA ZAFERİ

Napolyon Bonaparta karşı Akka Kalesi'ni savunarak büyük bir zafer kazananCezzar Ahmet Paşa’nın karşısında ilk yenilgisini yaşayan Napolyon Bonapart:Akka’da durdurulmasaydım, bütün Doğu’yu ele geçirebilirdim! sözünüsöylemiştir.Tarihini bilmeyen milletler atide destanlar yazmaz. Şanlı bir tarihimiz var.Ancak bir dönem geçmişteki bazı zaferlerimiz yeni nesillere unutturulmayaçalışılmıştır. Bunlardan birisi Kut’ül Amare Zaferidir. Birinci Cihan Harbiesnasında 29 Nisan 1916 tarihinde Şanlı Ordumuzun İngilizlere karşı kazandığıbir zaferdi. Bu zaferi yad etmek üzere Kut bayramı olarak 1952 yılına kadarkutlanılmaktaydı. İngilizlerin ricası üzerine Kut’ül Amare Zaferinin kutlaması osene terkedilmişti. Ancak Sayın Cumhurbaşkanımız bu konuda gereğini yapmışve bazı tanıtım faaliyetleri düzenlenmiş, kitaplar yayınlanmıştı.Şimdi Unutturulan başka bir zaferi gündeme taşıyoruzOsmanlının Fransızlara karşı kazandığı AKKA ZAFERİCezzar Ahmed Paşa:18.Yüzyıl sonlarında Osmanlı Devletinin Suriye bölgesinin idaresinde kilit roloynayan, Fransız Ordusunun komutanı Napolyon Bonaparta karşı Akkâ Zaferinikazanan kahraman bir Osmanlı veziridir. Cesareti ve kahramanlığı ile namsalmış kişi olduğundan kısa zamanda Rumeli beylerbeyiliği pâyesi ve ardındanKarahisar mutasarrıflığı verildi; 1775’te vezirlik rütbesiyle Sayda valiliğinegetirildi.1780 Yılında Şam valiliğine tayin edildi. Daha sonra da Mısır’daki vaziyetinkarışıklığı göz önünde tutularak yeniden o bölgeye daha yakın olması hasebiyleSayda eyaletinde vazifelendirildi. Gerek Şam gerekse Sayda valilikleri sırasındasürekli olarak Akkâ’da oturan Cezzâr Ahmed Paşa, memlük gruplarınınçıkardıkları isyanı bastırdıktan sonra Akkâ’daki mevkiini daha da güçlendirdi.Akkâ, Sayda ve Beyrut’ta ticarî faaliyetleri kontrolü altına aldı, çok gelir getirenve Avrupalı tüccarların gözde malları olan pamuklu, hububat ve ipekli ticaretinikontrol altına aldı. Bu iktisadî güç siyasî kudretinin de anahtarı oldu. Onun bufaaliyetleri özellikle Fransızlar’ı endişeye sevketti, ticarî menfaatleri zedelenen2Fransızlar, Cezzâr hakkında menfi propaganda başlattılar. Hatta İstanbul’dakiFransız elçisi Cezzâr’ı III. Selim’e şikâyet ettiğiği tarihi vesikalarda ifadeedilmektedir. Ancak o sırada Fransa’da Napolyon Bonapart devri başlamıştı.Siyaset, Onun Mısır, Ortadoğu, İran ve Hindistan ile alakalı cüretkâr hayali ileyepyeni bir şekil kazandı. Mısır’ı işgal eden Napolyon’un bu hareketineOsmanlı Devleti çok sert bir tavır aldı. Osmanlı hükümeti, Mısır’ı çok iyitanıyan Cezzâr’ı Mısır seraskeri olarak tayin etti. Asker takviyesi ile lüzumluaskeri mazzeme ve mühimmatı göndermeyi kararlaştırdı. Napolyon hayalinigerçekleştirmek için Mısır’dan Suriye bölgesine ilerleyip El-Ariş, Gazze veYafa'yı işgal etmişti. Yafa ancak 6 gün direnebildi. Fransızlar burada çolukçocuk, kadın, ihtiyar demeden 4000 ahaliyi hunharca katlettiler. Fransız Ordusu,18 Mart 1799'da Akka önüne gelmişti. Napolyon, bu bölgenin kilididurumundaki Akkâ’yı zapta karar verdi. 19 ve 20 Mart 1799’daki hücumlarlabaşlayan Akkâ muhasarasında Cezzâr Ahmed Paşa, Fransızlara şiddetle karşıkoydu.Akka’yı müdafaa etmek üzere yeni kurulmuş Nizâm-ı Cedîd askerine mensupbir kuvvet de mevcuttu. Ayrıca İstanbul’dan donanma ile yeni askerî kuvvetlergönderilmişti. Napolyon Akka’yı birkaç günde teslim alıp böylece Şam, Bağdat,Hindistan yolunun kendisine açılacağını hayal ediyordu. Muhtemelen Büyükİskender’in hayalini görüyordu. Öncelikle Cezzar Ahmed Paşaya bir mektupyazarak ömrünün ahir zamanında kendisini kurtararak ibadetle meşgul olmasınıkaleyi teslim etmesini teklif etti. Cezzar o tarihlerde muhtemelen 75 yaşlarındaidi. Kaledeki bütün askerleri topladı ve tarihi bir nutuk irad etti. Bütün askerlerve ahali kanlarının son damlasına kadar çarpışacakarına yemin ettiler ve küstahNapolyon’a ders verelim dediler. Cezzar Ahmed Paşanın elçiye verdiği cevapgurur vesilemizdir:“ Devlet-i Ali Osman bu şehri size teslim etmek için beni vezir yapmadı, benBoşnak Cezzar Ahmed Paşayım. Şehadet rütbesine ulaşıncaya kadar şehirdensize bir damla bile içecek vermeyeceğim.”Birbiri ardınca yaptığı saldırılardan bir hiçbir netice alamayan Bonapart,10 Mayıs 1799 tarihinde yardım kuvvetlerinin yetişmesiyle birlikte büyük birhezimete uğradı. Takriben 1724 Doğumlu o tarihte 75 Yaşında olan Kahraman3Cezar Ahmed Paşa ve Askerleri, şanlı tarihimize AKKA ZAFERİ namıyla birsahife daha yazmışlardı. Ruhları şad olsun.Bu hezimet Napolyon Bonapart’ın Doğu hayalini de suya düşürdü. Bir süresonra 20 Mayıs’ta kuşatmayı kaldırıp geri çekilmeye mecbur oldu.Ahmed Paşa'nın karşısında ilk yenilgisini yaşayan Napolyon: ''Akka'dadurdurulmasaydım, bütün Doğu'yu ele geçirebilirdim!'' sözünü söylemiştir.Cezzâr Ahmed Paşa, sert siyasetiyle asayişi temin ederken Akkâ, Sayda, Beyrutgibi önemli merkezlerin iktisadî bakımdan gelişmelerini sağlamış; Akkâ’da birikendi adını taşıyan altı cami, iki çarşı ve birçok han, hamam, çeşme, yedi sudeğirmeni yaptırmış, surları esaslı şekilde onartmıştır. Ölümüne kadar AkkaBeylerbeyliği vazifesini yürütmüştür.Cezzar Ahmed Paşa, 7 Mayıs 1804'te vefat etti. Allah rahmet eylesin. Ruhu şad,makamı Cennet olsun.