Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) Hukuk Fakültesi ile Genç Hukukçular Kulübü tarafından “Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru” konulu konferans düzenlendi.
Hukuk Fakültesi konferans salonunda gerçekleştirilen ve Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Ali Ersoy Kontacı’nın konuşmacı olarak yer aldığı konferansa öğretim üyeleri ve öğrenciler katıldı.
Konferansın açış konuşmasını yapan Hukuk Fakültesi Dekan V. Prof. Dr. Hasan Hüseyin Bayraklı, hukuk öğrencilerinin vefalı, düzgün ve dürüst olma özelliğinin olduğunu söyledi. Bayraklı, “Yaptığınız iyiliğin karşınıza yıllar sonra çıkıyor olması bizim mesleğimizin en sevilen tarafıdır. Bir öğrencimizle yıllar sonra karşılaştığımızda hocam nasılsın dediği zaman bütün yorgunluklarımız gider” diye konuştu.
Hukuk inanç ve tutku meselesi
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dr. Öğr. Üyesi Ali Ersoy Kontacı ise hukukun her şeyden önce hayatta bir duruş meselesi olduğunu ifade etti. Hukukun inanç ve tutku meselesi olduğunu dile getiren Kontacı, “Biz hukukçular toplumsal düzen üzerine söz söylemeye kendimizi yetkili görüyoruz. Kazanıyor muyuz diye sormak gerekir. Nitekim bazı doğal suçlar dediğimiz cinayet, tecavüz, hırsızlık bunlar insanlıkla yaşıt. Hırsızlık, toplumdan topluma olanı var. Kültür antropolojisinin verilerine bakacak olursak farklı düzeyde örgütlenmiş toplumlarda hukuku temsil eden iktidar hep bunlarla mücadele etmeye çalışmıştır” dedi. Temel hakların korunmasının anayasa yargısının çıkışında yer almadığını söyleyen Kontacı, “Temel hakların korunması sistemin temel değerlerinin korunmasının yan etkisi ve hoş bir sonucu olarak kendiliğinden doğmuştur. Bunun da sonucunda temel hakların taşıyıcısı olan bizler, anayasa yargısında doğrudan doğruya talep ve hak sahibi olabilecek, talepte bulunabilecek ve dava açabilecek kişiler olarak düşünülmemişizdir. Anayasa yargısı bireysel başvuru gelinceye kadar temel devlet aktörleri arasındaki bir hesaplaşma alanıdır” şeklinde konuştu.
Bireysel başvuru işin omurgasını değiştirdi
Bireysel başvuru ile anayasa yargısının temel işlevinin değiştiğini söyleyen Kontacı, sözlerine şöyle devam etti:
“Bireysel başvuru kişilerin temel hak yargısında doğrudan doğruya davacı sıfatıyla talepte bulunabilmesi, koruma isteyebilmesi, sisteme müdahale edebilmesi anayasa yargısının kuruluşundan beri var olan temel işlevini dönüştürme gücüne sahiptir. Anayasa yargısı sistemin temel değerlerini korumak için kurulmuşken bireysel başvuru ile birlikte bu işlev sistemin temel değerlerini korumakla birlikte temel hak ve özgürlüklerini koruma işlevini de görmektedir. Yani işin omurgası değişmektedir. Bireysel başvuru bireyin, herhangi bir özel devlet yetkisine sahip olmasa da, bir makama seçilmiş olmasa da, birileri kendini korumak için bir sistemi çalıştırmasa da sahip olduğu hakları savunmak, onların korunmasına, var olan zararın giderilmesine ve etkili biçimde soruşturulmasına ve eski haline iade edilmesini talep edebilecek temel bir aktör durumuna getirmektir. Bireysel başvurunun ilk öğesi anayasa yargısının işlevini dönüştürmektir.”
Bireysel başvuru siyasal sisteme katılım yöntemidir
Bireysel başvurunun, bireyler açısından istisnai nitelikte ikincil bir hak arama yöntemi olduğunu belirten Kontacı, “Bireysel başvuru hak arama yöntemidir. Ama bireysel başvuru aynı zamanda siyasal sisteme bir katılım yöntemidir. Günümüz demokrasi teorisinde katılım, yalnızca siyasal organlar ve örgütler aracılığıyla gerçekleşen bir şey değildir. Yargısal araçlar bizatihi vatandaşın da siyasal sisteme katılımının da bir aracı haline gelmiştir. Çünkü bireysel başvurunun adı bireysel, etkileri hiç öyle bireysel değildir. Bireysel başvuru bütün idare mekanizmasının ve yargı organının, kararlarını ve eylemlerini gözden geçirerek takip edecek dönemlerde ve süreçlerde benzer hak ihlallerine yol açmamasını sağlayacak bir revizyon mekanizmasıdır. Bireysel başvuru mekanizması sonucunda verilen kararların bütün idare teşkilatını ve bütün yargı örgütünü yeniden biçimlendirecek etkiler doğurmaktadır” ifadelerini kullandı.
Konferans öğrencilerin sorularının cevaplanmasının ardından sona erdi.