LUCID DREAMS

  Uyku üç tane NON-REM ve bir tane REM evresi olmak üzere 4 evreden oluşur. Uykunun başlangıcında bilinç durumu değişmeye başlar. Uykunun en derin evresi olan NON-REM 3 evresinde beynin sinirsel etkinliği en düşük düzeye kadar iner ve organizma tamamen dinlenmeye geçer. Vücut derin uykudan çıkıp REM uykusuna geçtiğinde beyin uyanık haldekine çok benzer şekilde hareket eder ve bilinç tekrar uyanıklıktakine benzer şekilde çalışmaya başlar. Bireyler gördükleri rüyaların büyük bir çoğunluğunu bu evrede deneyimlemektedirler. Ancak, rüyalarımızı çoğu zaman hatırlamakta zorluk çekeriz hatta rüya gördüğümüzün farkında olmadığımız zamanlar bile olur. Her zaman böyle midir? Hayır, bunun da bir istisnası mevcuttur. Lucid dream yani berrak/kontrollü/bilinçli rüya, deneyimleyen kişinin rüya gördüğünü bilinçli olarak fark etmesi durumudur. Daha doğrusu, artan farkındalığın ve uyanıklığın fizyolojik belirtilerinin eşlik ettiği bir uyku halidir. Aynı zamanda, bazı bireylerde rüya imgesinin içeriğini istek ve ihtiyaçlarına göre yönlendirebilme aşamasına kadar ilerleyebilen geçici bir durumdur (Puhle ve Parker, 2017). Bu farkındalık durumu, bazen rüyanın kısmen veya tamamen kontrol edilebilmesiyle de görülebilir; ancak bir rüyanın lucid/berrak olarak adlandırılması için mutlaka kişinin kontrolünde olmasına gerek yoktur. Birçok kişi, rüyada olduğunu fark ettiği hatta rüyasını şekillendirip maceralara atıldığı, uçmayı deneyimlediği rüyalar görmüştür. Temel Bayes Modeli’ne göre; lucid rüyalar rüyayı gören kişinin genel olarak olası ve imkânsız olarak gördüğü inançlar ve rüyayı gören kişinin rüyada olduğunu kabul etmesine dayalı olarak gerçekleştiğini varsayar (Szymanek, 2021). Araştırmalar berrak rüyalar başlatma yöntemlerinin etkinliği, berrak rüya sırasında motor becerilerin yani hareket etme yeteneklerinin geliştirilmesi ve berrak rüya görebilen kişilerin kişilik özellikleriyle bağlantılıdır (Puhle ve Parker, 2017). Berrak rüya olgusu hâlâ üzerinde yeterince araştırma yapılmamış bir konudur; ancak son gelişmeler berrak rüyanın, bilinç ve uyku hâlinin melez bir durumu olduğunu göstermektedir. REM uykusu sırasında lucid rüya gören ve görmeyen kişilerin kıyaslandığı bir araştırmada, gerçekçilik ve olumsuz duyguların farkındalık olan ya da olmayan rüyalarda bir farklılık göstermediğini bulmuşlardır. Aynı zamanda rüya içeriğinin ne derece tuhaf olduğu ve rüyanın öznel olarak deneyimlenen gerçekçiliğinde bir değişiklikten ayrılabilir olduğunu öne sürmüşlerdir (Voss ve arkadaşları, 2013). Ayrıca araştırmalarda lucid rüya görme yeteneği yüksek yaratıcılık ve farklı düşünme eğilimi ile bağlantılı görülmüştür. Berrak rüya görenlerin rüyalarına gündüz olaylarını dahil etme olasılıkları daha yüksektir ve rüyaları daha yüksek bir kişisel öneme sahiptir. Ayrıca, berrak rüya gören kişiler rüyalarını diğer insanlara göre daha iyi hatırlayabilmektedirler (Zink ve Pietrowsky, 2013). Ayrıca, lucid rüyalar kabuslar ile de karıştırılmaktadır. Ancak kabuslar, bireyin uykusundan direk olarak uyanmasına neden olan, kişinin rüya gördüğünün farkında olmadığı, gerçeklik algısında yaşanan problem nedeniyle de ciddi korku uyandıran ve uyandıktan sonra rüya olduğunun farkına varılan durumdur. Sürekli olarak kabus görmek; uyku kalitesini düşüreceğinden ve günlük işleri de etkileyeceğinden bu konuyla baş edilemediğinde destek almak önemlidir. Lucid rüyaların bir zararı var mıdır? Lucid rüyaların görünürde bir zararı olmamasına karşın kabuslarda olduğu gibi uyku kalitesini ve süresini etkiliyor ise, günlük hayatta yapılacak işleri engelliyorsa bu konuda da psikolojik destek almakta fayda vardır diyebiliriz. Unutmayalım ki yaşadığınız durum her zaman problem olmak zorunda değildir, yalnızca sizi ne kadar etkilediği ve zarar meydana getirip getirmediğine bağlı olarak bir profesyonelle görüşmenizi gerektirebilir. Bir uzman psikologla görüşmek isterseniz, sizi beklentilerinize en uygun klinik psikologla eşleştiren online terapi uygulaması Hiwell’e websitesi üzerinden veya telefonunuza mobil uygulamayı indirerek kaydolabilirsiniz.   Hiwell Nedir? Hiwell, online bir platformda uzman klinik psikologlarla danışanları bir araya getirerek psikolojik danışmanlığı ulaşılabilir, uygun fiyatlı ve konforlu hale getirir. , danışanların video görüşmeler ve mesajlarla uzman psikologlardan hizmet almasını sağlar. “Başlayın” diyerek sizin için özel tasarlanmış psikolojik danışmanlık sürecinize hemen başlayabilirsiniz.     Referanslar Puhle, A., ve Parker, A. (2017). An Exploratory Study of Lucıd Dreams Concernıng Deceased Persons. Journal of the Society for Psychical Research, 81(3), 145-160. Voss, U., Engel, K., Windth, J., Frenzel, C., ve Hobson, A. (2013). Measuring consciousness in dreams: the lucidity and consciousness in dreams scale. Consciousness and Cognition, 22(1), 8-21. Zink, N., ve Pietrowsky, R. (2013). Relationship between lucid dreaming, creativity and dream characteristics. International Journal of Dream Research, 6(2), 98-104. https://evrimagaci.org/lucid-dream-nedir-ne-degildir-ruyalarimizi-bilincli-olarak-kontrol-edebilir-miyiz-3325