KDK Hayvan Hakları Çalıştay Raporunu Yayınladı

Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), Anayasanın 74’üncü maddesinde yer alan bir kurumdur ve halka karşı sorumluluk anlayışı içinde, hakkaniyet temelinde, Türkiye Büyük Millet Meclisine bağlı bir denetim mekanizması olarak 2013 yılından itibaren vatandaştangelen şikâyetleri titizlikle incelenmekte en kısa sürede karara bağlamaktadır.

Aldığı kararlarla idareye yol gösteren KDK, sokak hayvanlarının ve bunlarla muhatap olan insanların yaşadıkları sorunları içeren çeşitli şikâyetleri değerlendirmekte, toplumun vicdanını rahatlatan kararlar almaya çalışmaktadır.

KDK’nın düzenlediği “Hayvan Hakları Çözüm Çalıştayı”, sokak hayvanlarına yönelik hukuki düzenlemeler, sokak hayvanlarıyla ilgili olarak yerel yönetimlerin çözüm uygulamaları ve önerileri, hayvan barınakları, hayvan haklarını koruma stratejileri ele alınarak gerçekleştirilmiştir. 24 Ocak 2019 tarihinde düzenlenen çalıştaya yerel yönetim yetkilileri, bilim insanları ve ilgili sivil toplum temsilcileri yoğun ilgi ve katılım göstermiş; değerli görüşleriyle gelecekte yapılacak düzenleme ve uygulamalara ışık tutmuşlardır.

Çalıştayda, hem hayvanların haklarını korumak, onların daha iyi şartlarda yaşamalarına imkân tanımak hem de bunu yaparken insanların sağlığını, huzurunu ve güvenliğini sağlamak için alınması gereken başlıca önlemler şu şekilde sıralanmıştır:

• Sahipli ve sahipsiz hayvanların kayıt altına alınması, sağlıklı bir şekilde hayvan envanterinin ortaya konması gerekmektedir.

• Bu hayvanların satış işlemleri, sahiplerinin değişmesi ve hayvanların devir işlemleri kayıtlı ve denetime tabi bir şekilde yürütülmelidir.

• Yurtdışından ülkeye hayvan sokulması ya da yurtdışına hayvan çıkarılması işlemleri sıkı bir şekilde denetlenmelidir.

• Hayvan sahiplerinin sorumsuzca davranışlarını önleyici tedbirler alınmalıdır. Hayvan sahiplerinin hayvanlarını izinsiz, kayıtsız, gelişigüzel bir şekilde sokaklara bırakması gibi durumlara karşı denetim ve ceza mekanizmalarının ciddiyetle işletilmesi gerekmektedir.

KDK’danOn Beş Maddeyle Hayvan Hakları ve Güvenli Çevre

1. Konu hakkında görevli ve yetkili kurumların netleştirilmesi, sadeleştirilmesi, dağınıklığın, yetki karmaşalarının ortadan kaldırılması gerekmektedir.
2. Hayvanlara karşı işlenen suçlar da mevcut yaptırımlar artırılmalıdır.
3. Hayvanlara karşı işlenen suçlardaki davalara ilgili kuruluşlar müdahil olabilmelidir.
4. Üremenin kontrolüyle ilgili mahalli idarelerin kısırlaştırma ve aşılama kapasiteleri artırılmalı, bu işlemler veteriner hekimi odalarıyla iş birliği halinde yapılmalıdır.
5. 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanununun 6. maddesine dokunulmamalı ve görevli birimlerce bu kanunun uygulanması sağlanmalıdır. Bu nedenle yapılacak olan mevzuat çalışmalarında konunun taraflarının çözüm önerileri dikkatle dinlenmelidir.
6. Aşılamanın yaygınlaştırılması ve sistematik, düzenli, insani şartlarda kısırlaştırmanın teşvik edilmesi gerekir.
7. Hayvan hakları ve hayvan sevgisi alanlarında insanların çocuk yaştan itibaren eğitilmesi, bilinçlendirilmesi gerekir.
8. Her belediye kendi sınırları içerisindeki hayvanları “mikroçip” ile kayıt altına almalıdır.
9. Hayvan hakları meselesine yerel yönetimlerde bütçe ayrılmalı ve ayrılan bütçeler de artırılmalıdır.
10. Hayvanların beslenme odakları illerdeki koruma kurulları tarafından belirlenmelidir.
11. Hayvan koruma görevlilerinin her yerel yönetimde sayıları artırılmalı, birimleri büyütülmeli, eğitimleri sağlanmalı, görev ve sorumlulukları netleştirilmelidir.
12. Tehlikeli ırk, yasak ırk kavramlarına yeni tanımlamalar getirilmeli, ırk hayvanlarının, yani insanlara zarar verme yetenekleri fazla olan sahipli hayvanların sahiplerine ciddi yaptırımlar getirilmelidir.
13. Veteriner hekimlerle hayvan sever derneklerinin işbirliği içerisinde çalışabileceği ve ayrılan bütçelerle bu ortaklığın desteklenebileceği değerlendirilmelidir.
14. Bakımevi yaklaşımından “hayvan kliniği” sistemine geçilmelidir.
15. Yerel yönetimlerde hayvanlarla çalışan personelin çalışmaları sırasında hakaret ve engellemelere karşı korunması gerekir.

KDK’nın hazırladığı Hayvan Hakları Çözüm Çalıştayı Raporu başta Türkiye Büyük Millet Meclisi Hayvan Haklarının Araştırılması Komisyonu olmak üzere konunun muhatapları olan tüm ilgililere, yetkililere, kurumlara ve STK’lara gönderilmiştir.